Brown İnançların Değerlendirilmesi Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Date
2013Author
Özcan, TürkanKuru, Erkan
Şafak, Yasir
Karadere, M. Emrah
Yavuz, K. Fatih
Turkçapar, M. Hakan
Metadata
Show full item recordAbstract
Amaç: Mantıklı tartışmayla değiştirilemeyen sabit inançlar olarak tanımlanan sanrılar, psikiyatrinin önemli kavramlarındandır. Sanrının en önemli özelliği kişinin sanrısal inancına ilişkin içgörüsünün olmamasıdır. Psikiyatrinin, bu önemli kavramın araştırılabilmesi için, sanrısal inancın varlığını, sanrısal inancın gücünü ve içgörüyü değerlendiren ölçeklere ihtiyacı vardır. Bu konuda en çok kullanılan ölçeklerden birisi Brown İnançların Değerlendirilmesi Ölçeğidir (BİDÖ). Bu çalışmada, BİDÖ'nin Türkçe çevirisinin, Türk toplumundaki geçerlik ve güvenirliğinin gösterilmesi amaçlanmıştır. Yöntem: İki klinisyen tarafından İngilizce' den Türkçe 'ye çevrilen BİDÖ, 30 Obsesif Kompulsif Bozukluk hastası ile 29 şizofren hastasına uygulandı. Görüşmeciler arası güvenirlik için ölçek, iki farklı klinisyen tarafından dolduruldu. Test-tekrar test güvenirliği için hastalara bir hafta sonra tekrar BİDÖ verildi. Benzer ölçek geçerliliği için ise hastalara Beck Bilişsel İçgörü Ölçeği (BBİÖ), İçgörünün Üç Bileşenini Değerlendirme Ölçeği (İÜBDÖ) ve Yale-Brown Obsesyon Kompülsiyon Ölçeği (YBOCD) verildi. BIDÖ ile bu ölçekler arasındaki korelasyona bakıldı. Ölçeğin yapı geçerliliği için ise faktör analizi yapıldı. Bulgular: Ölçeğin iç tutarlılık ölçümlerinde, ölçeğin Cronbach alfa değeri 0.90 olarak saptandı. Görüşmeciler arası geçerlilik analizinde Kappa değerleri 0.54-0.83 arasında bulundu. Test-tekrar test analizinde anlamlı bir korelasyon (r0.80-0.96 (p 0.001) saptandı. BİDÖ ile BBİÖ ve İÜBÖ arasında ise anlamlı negatif bir korelasyon (r-0.84, p 0.001; r-0.85, p 0.001) saptandı. BİDÖ ile Yale-Brown Obsesyon Kompülsiyon Değerlendirme Ölçeğinin 11. maddesi (içgörü) arasında da pozitif anlamlı bir korelasyon (r0.67, p 0.001) saptandı. Sonuç: Yapılan yapı geçerliliği, iç tutarlılık, test yeniden test sonuçları ve benzer ölçek sonuçları ele alındığında bulgular 'Brown İnançların Değerlendirilmesi Ölçeği' Türkçe formunun, geçerli ve güvenilir bir ölçüm aracı olarak sanrısal inançların değerlendirilmesinde kullanılabileceğini göstermektedir. Amaç: Mantıklı tartışmayla değiştirilemeyen sabit inançlar olarak tanımlanan sanrılar, psikiyatrinin önemli kavramlarındandır. Sanrının en önemli özelliği kişinin sanrısal inancına ilişkin içgörüsünün olmamasıdır. Psikiyatrinin, bu önemli kavramın araştırılabilmesi için, sanrısal inancın varlığını, sanrısal inancın gücünü ve içgörüyü değerlendiren ölçeklere ihtiyacı vardır. Bu konuda en çok kullanılan ölçeklerden birisi Brown İnançların Değerlendirilmesi Ölçeğidir (BİDÖ). Bu çalışmada, BİDÖ’nin Türkçe çevirisinin, Türk toplumundaki geçerlik ve güvenirliğinin gösterilmesi amaçlanmıştır. Yöntem: İki klinisyen tarafından İngilizce’ den Türkçe ’ye çevrilen BİDÖ, 30 Obsesif Kompulsif Bozukluk hastası ile 29 şizofren hastasına uygulandı. Görüşmeciler arası güvenirlik için ölçek, iki farklı klinisyen tarafından dolduruldu. Test-tekrar test güvenirliği için hastalara bir hafta sonra tekrar BİDÖ verildi. Benzer ölçek geçerliliği için ise hastalara Beck Bilişsel İçgörü Ölçeği (BBİÖ), İçgörünün Üç Bileşenini Değerlendirme Ölçeği (İÜBDÖ) ve Yale-Brown Obsesyon Kompülsiyon Ölçeği (YBOCD) verildi. BIDÖ ile bu ölçekler arasındaki korelasyona bakıldı. Ölçeğin yapı geçerliliği için ise faktör analizi yapıldı. Bulgular: Ölçeğin iç tutarlılık ölçümlerinde, ölçeğin Cronbach alfa değeri 0.90 olarak saptandı. Görüşmeciler arası geçerlilik analizinde Kappa değerleri 0.54-0.83 arasında bulundu. Test-tekrar test analizinde anlamlı bir korelasyon (r0.80-0.96 (p 0.001) saptandı. BİDÖ ile BBİÖ ve İÜBÖ arasında ise anlamlı negatif bir korelasyon (r-0.84, p 0.001; r-0.85, p 0.001) saptandı. BİDÖ ile Yale-Brown Obsesyon Kompülsiyon Değerlendirme Ölçeğinin 11. maddesi (içgörü) arasında da pozitif anlamlı bir korelasyon (r0.67, p 0.001) saptandı. Sonuç: Yapılan yapı geçerliliği, iç tutarlılık, test yeniden test sonuçları ve benzer ölçek sonuçları ele alındığında bulgular ‘Brown İnançların Değerlendirilmesi Ölçeği’ Türkçe formunun, geçerli ve güvenilir bir ölçüm aracı olarak sanrısal inançların değerlendirilmesinde kullanılabileceğini göstermektedir.
Source
Bilişsel Davranışçı Psikoterapi ve Araştırmalar DergisiVolume
2Issue
1URI
http://www.trdizin.gov.tr/publication/paper/detail/TWpRNE5qQTJOZz09https://hdl.handle.net/20.500.11782/1377