Kamu Üniversitelerinde Kayıtlı Öğrencilerin Sosyo-Ekonomik Statüsü Üzerine Bir Araştırma: Şırnak Üniversitesi Örneği
Citation
Gölpek, F., Yıldız, K. (2019). Kamu Üniversitelerinde Kayıtlı Öğrencilerin Sosyo-Ekonomik Statüsü Üzerine Bir Araştırma: Şırnak Üniversitesi Örneği. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi: Cilt, 9, s. 460-473.Abstract
Bu araştırma, 2016-2017 eğitim-öğretim döneminde Şırnak Üniversitesi’nde kayıtlı öğrencilerin sosyo-ekonomik statüsünü belirlemeyi amaçlamaktadır. Bu amaç doğrultusunda, kayıtlı 2696 öğrenciden kolayda örnekleme yöntemi ile seçilen 597 öğrenciye, sosyal ve ekonomik durumu tespit etmek için iki kısımdan oluşan anket uygulanmış ve tamamı değerlendirilmiştir. Ekonomik duruma ait gelir ve harcama verileri, 2017 yılı fiyatlarına göre Türk Lirası ( ) cinsinden ifade edilmiş, verilerin analizinde SPSS 24 paket programı kullanılmıştır. Sosyal verilere göre öğrencilerin çoğunluğunu, meslek yüksekokullarında kayıtlı (1388 öğrenci), 21 yaşından büyük (%40.9) erkek öğrenciler (%51.6) oluşturmuştur. Bu öğrenciler, okuyan kardeş sayısı 7 veya 8 (%26.5) olan çok çocuklu ailelerden gelmiş, anne-babanın eğitim seviyesi 2017 yılındaki Türkiye geneline göre çok düşük, babaları serbest meslek sahibi (%22.4), anneleri ev hanımı (%90), baba veya kardeşlerden biri olmak üzere ailelerinde bir veya iki kişi çalışmış ve evin harcamalarını karşılamıştır. Bunların çoğunluğu, kamu ortaöğretim kurumlarından mezun olmuş (%97), iyi bir gelir ve gelecek için üniversite okumak istemiş (%60.5), bunun için eğitim- öğretmenlik (%26.8) ve mühendislik (%26.1) alanlarını tercih etmiş, sınava ilk kez girmiş (%49.7) ve 6. ve daha sonraki tercihlerine yerleştirilmiştir (%40). Ekonomik verilere göre, çoğunluğunun aileleri (%46), 2017 yılındaki asgari ücret (1404 ) ve altında geliri olan, çocukları için hazırlık harcamalarına katlanmış (%88,1) ve dershane (%15.9) için en fazla harcamayı yapmıştır (yıllık toplam 1000-2000). Yükseköğretim sürecinde de öğrencilerin çoğunluğu, özel harcamalar için yılda asgari ücretten biraz fazla (1800 = 300 x 6 ay) harcamıştır. Bu veriler, düşük sosyo-ekonomik statünün teorik özelliklerini taşıdığını açıkça gösterirken, öğrencilerin çoğunluğunun Şırnak ilinde ikamet etmesi (%76), bu ilin 2016 yılı Yükseköğretime Geçiş Sınavı başarı sıralamasında 81. il olmasını da açıklamaktadır. Buna göre, Şırnak Üniversitesi’nde kayıtlı öğrencilerin düşük sosyo-ekonomik statülü ailelerden geldiği söylenebilir. This research aims to determine the socio-economic status of the students enrolled at Şırnak University during the 2016-2017 academic year. For this purpose, a two-part questionnaire was implemented to 597 students selected from 2696 students with convenience sampling method to determine the social and economic situation and the data was evaluated. The income and expenditure data concerning the economic situation were denominated in Turkish Liras ( ) according to 2017 prices and SPSS 24 package program was used to analyse the data. According to social data, the majority of the students (1388 students) enrolled at the vocational schools are male (51.6%) and are over 21 (40.9%). These students consist of the multi-child families with 7 or 8 siblings (26.5%), parents with low education level compared to 2017 data across Turkey, children of self-employed fathers (22.4%), having housewife mothers (90%) or those of one or two individuals working in the family (the father or one of the siblings) and covering home expenses. Most of them graduated from public secondary education institutions (97%), wanted to study for a good income and at a university for their future (60.5%) and for this purpose, preferred education-teaching programs (26.8%) and engineering programs (26.1%) and for the first time took the exam (49.7%) and got into their 6th and following preferences (40%). According to economic data, the families of the majority of the students (46%) having the minimum wage of 1404 and below in 2017 bore the preparation expenses (88.1%) for their children and spent the maximum expenses (1000-2000 annually) on private preparatory teaching institutions (15.9%). At higher education level, the majority of the students spent a little more than the minimum wage (1800 = 300 x 6 months) per year for private expenditures. While this data clearly shows that the low socio-economic status has the theoretical characteristics, the majority of the students living in Şırnak province (76%) explains the reason for the province’s being 81st province in the 2016 Transition to Higher Education Examination regarding the success ranking. According to this, it can be stated that students enrolled at Şırnak University are from families with low socio-economic status.