Beşeri Sermaye ve Enerji Tüketiminin Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisi: AB 15 ve Türkiye Üzerine Bir Uygulama

Abstract

Bu çalışmada AB-15 ve Türkiye için enerji tüketimi ve beşeri sermayenin ekonomik büyüme üzerindeki etkisi yatay kesit bağımlılığı altında AMG tahmincisi ile test edilmektedir. Bilgili ve eğitimli bir toplumun gerekliliği, mevcut kaynakların etkin kullanımı ve teknolojik gelişmeler nedeniyle yenilenebilir kaynakların payının artması için vazgeçilmezdir. Bu anlamda beşeri sermayenin düzeyi ve enerjinin verimli kullanımı söz konusu ülkeler için hayati önem taşımaktadır. Dumitrescu-Hurlin (2012) panel Granger nedensellik testinden elde edilen bulgular, AB-15 ve Türkiye özelinde ekonomik büyüme ile enerji tüketimi arasında çift yönlü nedensellik ilişkisini işaret etmektedir. Bu bulguya göre, AB-15 ve Türkiye için geri bildirim hipotezinin geçerli olduğunu söylemek mümkündür. Beşeri sermaye ile ekonomik büyüme arasındaki nedensellik ilişkisine ait bulgudan hareketle, geri bildirim hipotezini destekleyecek ve enerji tasarrufunu sağlayacak yenilikçi adımların atılmasında kaliteli bir beşeri sermaye birikiminin gerekliliği vurgulanmıştır.

This paper aims to investigate the effects of energy consumption and human capital on economic growth inEU-15 and Turkey through the AMG estimator under the cross-sectional dependency. It is important to notethat well educated and skilled society is a crucial requirement, in order to use in an efficient way of existingresources and to increase the share of renewable energy. Therefore, human capital level and efficient usage ofenergy are crucially important requirements especially for countries dependent to foreign energy resources.The result of the Dumitrescu-Hurlin panel causality test shows that there is bidirectional causality betweeneconomic growth and energy consumption. Accordingly, it can be stated that feedback hypothesis is valid forEU-15 and Turkey. Based on the finding of the causal relationship between human capital and economicgrowth, the study emphasizes the necessity of qualified human capital accumulation, in order to promotefeedback hypothesis and to implement innovative policies to enhance energy savings.